Kunstenaar Gerrit van Emous uit Putten exposeert momenteel in de beeldentuin van Galerie Zuid in Harskamp. Ik weet niet hoe lang zijn werk nog te bewonderen is. Als die buitenexpositie onderdeel is van "Veluwe in de Kunst", heb ik nog maar twee dagen de tijd om te gaan kijken. Dus ik moet opschieten, want ik wil zijn werk wel graag zien. Ik ken Gerrit al jaren. Hij heeft een technisch beroep, maar hij is ook erg creatief. Die beide kwaliteiten weet hij in zijn werk en in zijn artistieke uitingen verrassend te combineren. Hij werkt met staal, brons of hout en maakt expressieve en meest grote beelden. Maar hij probeert ook rustig weer nieuwe technieken uit. Ik begrijp dat hij nu met een kettingzaag aan het werk is. Dat is nu niet bepaald een attribuut dat je in verband brengt met kunst. Maar bij Gerrit kun je altijd iets bijzonders verwachten. Zo is hij ook een enthousiaste en gedreven sportieveling. Hij schaatst de Elfstedentocht (al even geleden), beklimt een berg of rijdt per fiets de d'Alpe d'Huez op. Hij zoekt de uitdagingen op vele fronten. Als je bij hem thuis het erf op rijdt, word je meteen geconfronteerd met zijn creaties. Op een groot grasveld staan diverse beelden: hanen, vogels, een schaatser, een uil, een libelle, in ijzer of brons, of als sculptuur. De meeste mensen kennen de Veluwe vooral vanwege het vele natuurschoon en de rust die daarvan uitgaat. De kunst en kunstenaars zijn op de Veluwe echter ook goed vertegenwoordigd. En niet alleen in grote musea als het Kröller-Müller of in de grote steden als Arnhem en Apeldoorn. Aan een simpel binnendoorzandweggetje van Otterlo naar Harskamp vind je Galerie Zuid, altijd verrassend, altijd betaalbare kunst en altijd gratis entree. Zo wordt kunst voor iedereen toeganklijk. Info: http://www.galeriezuid.nl en http://www.emous.nl

Betsy

Gisteren heeft Jaap sterretjes (Rhodoxis Fairykisses) naar Plantarium gebracht. Twaalf potten met mooi fris groen blad, bijna witte bloemen met een roze rand en een oogje in het midden. De leek zal het misschien niet zoveel zeggen. Maar collega-bollenveredelaars, vaste plantenmensen en handelaren in alles wat er bloeit en groeit, weten hoeveel jaren en hoeveel werk er aan vooraf gaan alvorens je een nieuw soort op Plantarium kunt introduceren. Vandaag is het dan zover: Plantipp, het bedrijf dat voor Jaap het nieuwe soort in de markt zet, heeft de Rhodoxis Fairykisses samen met veel andere nieuwigheden prominent in haar stand nr.8 staan. Er zijn een kleine driehonderd standhouders en een twintigduizend vakgenoten die deze week Plantarium bezoeken. Wij zeggen dat de Fairykisses zichzelf verkoopt, maar wij zijn natuurlijk bevooroordeeld. Kwekers en handelaren uit binnen- en buitenland op zoek naar nieuwigheden moeten de plant zien zitten. Wij hebben er alle vertrouwen in. Info: http://www.plantarium.nl

Betsy

De overvloedige regen begin deze week was een plaag voor de recreant maar een zegen voor de natuur. De bossen, de planten, de gewassen op het land, de vogels en allerlei kruipende beestjes profiteerden ervan. Ook de heide. En dat is nu goed te zien. Het ziet er naar uit dat we volgende week in een paarse wereld leven. Ieder heidestruikje begint al een mooie gloed te krijgen, althans als het een gezond heidestruikje is met voldoende jonge scheuten. Aan dat laatste mankeert het nogal eens. Niet alle heide wordt door de mens goed onderhouden. Je kunt wel menen dat de hei vanzelf gaat bloeien, maar dat is toch echt niet zo. Kijk maar naar het heideveld van de Hoge Veluwe bij Oud-Reemst. Het wás een mooi stuk hei, maar de laatste jaren wordt er geen onderhoud meer gepleegd en nu is het een dor stuk land met buntgras en hier en daar een heideplant. Of kijk naar de rotonde bij het Pannenkoekenhuis op Schaarsbergen. Ooit geplant, maar nooit meer iets aan gedaan. Nu zijn het houtige, anderhalve meter hoge en dorre struiken geworden. Ik vrees dat er straks geen kleurtje op komt. Wil je hei zien bloeien dan moet je aan het werk. Hetzij met een kudde schapen, die het gras tussen de hei wegknabbelen, hetzij door te plaggen, waardoor nieuw heidezaad de kans krijgt te kiemen, hetzij door te maaien, waarmee je jonge scheuten ontwikkelt. Op de Hoge Veluwe (het park) waren jarenlang de dennenscheerders actief. Dat waren enthousiaste vrijwilligers, vrienden van de Hoge Veluwe, die iedere zomer een paar weken kampeerden in het park en dan een stuk heide onderhanden namen. Mooi, nuttig en gezellig werk. Helaas zijn de dennenscheerders "weggesaneerd". Onbegrijpelijk. Kennelijk ziet de de directie van het park niets in deze vorm van belangeloze inzet van natuurvrienden. Dom, dom. Hele volksstammen genieten ieder jaar weer van de adembenemende aanblik van bloeiende heidevelden. Er zijn niet veel gebieden meer in Nederland waar dit mogelijk is, dus directie wees een beetje zuinig op de terreinen waar dit mogelijk is en op de mensen die dit willen onderhouden.

Betsy

Jaap heeft gisteren de piepers gerooid. Dat is ieder jaar weer een hele klus. Jaap rooit met de hand of eigenlijk moet ik zeggen: met zijn handen. Wat is het verschil, vraagt u zich af. Ik zal het uitleggen. Als je zegt "met de hand rooien",dan bedoel je dat er geen machine aan te pas komt. Je wipt de hele aardappelplant met een vork uit de grond en je schudt de aardappels eraf. Jaap heeft zo zijn eigen manier van rooien. Hij doet dat op dezelfde manier waarop hij ook de bollen rooit. Hij trekt zijn bollenrooibroek aan, gaat op de knietjes op het land liggen en graaft met beide handen onder de aardappelplant door en haalt dan de piepers van de plant af. Volgens hem is dat de enige manier om de huid van de piepers zo min mogelijk te beschadigen. En hoe minder stootplekken de aardappel krijgt, des te beter en langer je die kunt bewaren. Twintig kistjes piepers staan nu te drogen in de kapschuur. Ze moeten nu eerst afrijpen en goed drogen, waarna ze gesorteerd worden. Daarna kunnen ze de koelcel in We hebben dit jaar vier rassen gepoot en gerooid: Eerstelingen, Lekkerlanders, Frieslanders en Parel. De laatste soort gaf de hoogste opbrengst. Geen wonder. Op de Veluwse zandgrond is dit de beste consumptiepieper. Tenminste tot nu toe. Want welke piepers zullen we over tien jaar eten? In de National Geographic van februari jongstleden stond een interessant artikel over de toekomst van de piepers. De pootaardappel, hét exportproduct van de Nederlandse boer bij uitstek wordt al jaren (sinds 1845) geplaagd door de schimmelziekte Phytophthora. Nieuwe rassen lijken in eerste instantie bestand tegen deze ziekte, maar dat is meestal maar van korte duur. Na een paar jaar heeft de Phytophthora zich aangepast (kan ook de nieuwe aardappel ziekmaken) en we weer terug bij af. Onderzoekers zitten natuurlijk nooit stil en dus wordt er via veredeling naar resistente aardappelen gezocht. Lees het artikel met aandacht (volgens Jaap moet je niet alles klakkeloos voor waar aannemen) en oordeel zelf. De Parels van nu zijn in ieder geval machtig lekker. Of de piepers van de toekomst dat ook zijn? Info: http://www.nationalgeographic.nl/artikel/is-de-aardappel-van-de-toekomst-nog-lekkerder

Bruine bonen, witte bonen, citroenbonen, slabonen, sperziebonen, stokbonen, snijbonen, pronkers. Kunt u er nog wijs uit worden? Voor de echte moestuinierder is het allemaal gesneden koek, maar de leek ziet soms door de bonen het bos niet meer. Wat is nu eigenlijk het verschil tussen slabonen en sperziebonen en waarom heten ze zo? Punt 1. Er is geen verschil tussen slabonen en sperziebonen. De handel spreekt meestal over slabonen, de groenteboer en de consument over sperziebonen. Ze worden ook wel prinsessenbonen of herenbonen genoemd. Punt 2.De naam is afgeleid van asperges. Dat heeft te maken met het feit, dat bonen nadat ze gekookt zijn vaak worden nagegaard in boter, zoals ook met asperges. Er gaat niets boven een lekker maaltje verse sperzieboontjes op je bord. Zo van het land in de pan en na een kwartiertje..smullen maar. Bonen telen is niet zo heel moeilijk, alhoewel het mij dit jaar niet is gelukt. Maar dat heeft te maken met de konijnenplaag in onze buurt. Zodra een boon boven de grond verschijnt, is er een konijn in aantocht. En als er één is volgen er meer. Bonen kun je op twee manieren telen: als pol en aan de stok. Als je polbonen maakt, dan leg je de bonen in rijtjes of in groepjes van 3-5. Je laat ze vervolgens groeien als een struikje. Stokbonen laat je de hoogte in groeien langs rijshout of bonenhout. Stokbonen hebben als voordeel dat je bij de oogst niet hoeft te bukken. Vaak heb je ook een hogere opbrengst. Nadeel is dat je in korte tijd moet oogsten. En waar laat je dan al die bonen? Bewaren is geen optie. Ze zijn in een week slap. Invriezen of op de ouderwetse manier wecken vind ik ook geen oplossing. De smaak is eraf. Dus blijft over: veel weggeven. Persoonlijk geef ik de voorkeur aan polbonen. Ze zijn iets fijner van structuur en dat komt de smaak ten goede. Dit jaar eten we geen bonen uit eigen tuin. Onze vrienden van zorgboerderij Het Witte Water hebben ze in overvloed. We eten er lekker van mee. Info: http://www.hetwittewater.nl

Betsy